خلاصه شبهه: پیام های قرآن صدها بار تکرار شده و مفاهیم کمی هستند که یکبار آمده باشند...
اگر کسی یک سوره بزرگ قرآن مثل بقره را بخواند , با خواندن بقیه قرآن چیز زیادی به دانش وی از قرآن افزوده نمیشود.
اسم حضرت موسی 136 بار در قرآن تکرار شده و داستان موسی به صورت کوتاه و بلند در 34 سوره تکرار شده است.
عبارت جنات تجری من تحتها الانهار حدود 40 بار تکرار شده. و عبارت "من یظلم ممن افتری علی الله الکذب" عینا 9 بار تکرار و با تغییر اندکی در لفظ 13 بار دیگر تکرار شده است.
به جرات میتوان گفت که کل محتوای قرآن را بدون تکرار میتوان در 20% از حجم موجود قرآن جای داد (آدرس ؛ کتاب نقد قرآن , دکتر سها _ ص34_35).
پاسخ به شبهه: نویسنده این متن با دروغ پردازی و تدلیس و مطالب بی پایه سعی در تشویش اذهان دارد.
جواب نقضی:
خود سها کلمه محمد را بیش از 1000 بار بکار برده است و کلمه موسی را 47 بار و کلمه یوسف را 57 بار و کلمه اسلام را نیز 509 تکرار کرده که از این گونه موارد زیاد هست
جواب حلی:
1- در تمام سوره های قرآن مطالبی است که در سوره بقره نیامده است.برای مثال به دو سوره بسنده میکنیم؛
سوره آل عمران
مطالب مربوط به حضرت عیسی و مریم _ معجزات حضرت عیسی _ داستان حواریون _ داستان مباهله با مسیحیان نجران _ گفتگوی مختلف با اهل کتاب _ احکام امر به معروف و نهی از منکر _ داستان جنگ بدر با تمام شاخ و برگ هایش _ داستان جنگ احد و مسایل مربوط به آن _ مقام و موقعیت شهدای راه حق _ و....
سوره نساء
احکام مربوط به یتیمان _ تعدد زوجات و احکام آن _ مسایل مشروح مربوط به ارث و سهام وارثین _ احکام مربوط به تیمم _ تخلفات اهل کتاب _ احکام مربوط به دیه و قتل _ احکام مربوط به بطلان اعتقاد به تثلیث _ و... چطور ممکن است کسی یکبار قران را با فهم بخواند (طبق ادعای مولف) و چنین مطالب سخیفی را بیان کند‼️
2- تکرار یک کلمه دلیل بر تکراری بودن کتاب نیست. مثلا کتابی در زمینه فیزیک نوشته شود و کلمه *ماده و انرژی* زیاد تکرار بشود , ایا این تکراری بودن مطلب یک کتاب است؟؟ مسلما خیر , زیرا یکبار موسی را در بچگی به صورت های گوناگون تبیین میکند و یکبار در بزرگسالی و در مواجحه با قوم خودش و انذار مردم و با خدا و همچنین در شرایط مختلف مثل گوساله سامری و دوران فتح بیت المقدس و....
در اوایل سوره بقره ,14 حادثه مربوط به زندگی بنی اسراییل ذکر شده که با کلمه "اذ؛به یاد بیاور" شروع میشود. این 14 حادثه هیچ ارتباطی به هم ندارند جز اینکه مربوط به بنی اسراییل است.
3- تکرار هم باشد مشکلی در فصاحت و بلاغت ایجاد نمیکند و بلکه بر عکس ، فصاحت و بلاغت ایجاب میکند که مطالب گاهی تکرار شود , ان هم در طول 23 سال نزول قران. تکراری که هدف داشته باشد صحیح میباشد و مشکلی ایجاد نمیکند.
4- در موضوع تکرار در ایات قرآن , مفسران دو دیدگاه دارند:
الف) دیدگاه اول
تکرار در قرآن وجود ندارد بلکه بعضی از این واژه ها , لفظا تکرار شده اما در حقیقت , مفهومی که به دست می آید تکراری نیست؛ بدین صورت که ما هر موردی را مثلا "فبأیّ آلاء ربّکما تکذّبان" را که با قبل و بعدش در نظر بگیریم , مفهوم جدیدی را به ما منتقل میکند.
در یک آیه که میفرماید: "کدام نعمت پروردگارتان را شما تکذیب میکنید؟؟" به آسمان و زمین اشاره میکند و جای دیگر به انسان و موارد دیگر اشاره میکند. یا داستان حضرت موسی و انبیاء دیگر که تکرار شده , در هر بار زاویه خاصی را بیان میکند مثلا زندگی حضرت موسی که دارای تنوع بسیاری بوده , زیاد در قران مطرح شده.
ب) دیدگاه دوم
برخی معتقدند در قران تکرار وجود دارد ولی ما باید ببینیم چرا در قران مطالبی تکراری امده است؟؟ قران کتاب تربیتی است و کتاب تربیت و هدایت مستلزم این است که در موارد لازم , مسایل تربیتی تکرار شود. هر معلم و مربی , مطالبی را به صورت مکرر بیان میکند تا برای متعلم تثبیت بشود و در ذهنش نقش ببندد. این امر نه تنها مشکلی ندارد بلکه نیکو و بلکه در مواردی مؤکد و معین است.
در نظام تربیتی امروزی نیز , کسی نیست که از تکرار منع کند بلکه در حد ضرورت و مصلحت لازم میباشد. بنابراین باید گفت:
اولا؛ تکرار های قران فایده تربیتی دارد و هر تکراری ناپسند نیست. مثل توصیفات بهشت و جهنم.
دوم؛ آیات به مناسبت های مختلف و در حد لزوم تکرار شده است.
سوم؛ در هر قسمتی از این تکرار ها از زاویه خاصی نگاه شده, مثلا؛ داستان میهمانی حضرت حضرت ابراهیم در شوره هود/آیه 69 آمده و در سوره عنکبوت/آیه 31 هم این مطلب را میتوان دید. اما در سوره هود ، میهمان نوازی حضرت ابراهیم و آداب میهمان نوازی مورد تاکید واقع شده است و در سوره عنکبوت اصلا بحث میهمان نوازی حضرت ابراهیم مطرح نشده بلکه درباره بشارت ولادت اسحاق و خبر نزول عذاب بر قوم لوط است.
چهارم؛ تکرار این داستان و امثال آن نشان میدهد که این ماجرا خیلی مهم است و باید به آن توجه بشود و از زوایای مختلفی به آن نگاه بشود. مثال برای توضیح بسیار است اما به همین مقدار بسنده میکنیم تا مراعات حال خواننده را کرده باشیم.